فری مارجین چیست؟ نحوه محاسبه Free Margin در فارکس

برای فعالیت در بازار فارکس، باید با مفاهیم مهمی مثل فری مارجین آشنا باشید. فری مارجین (Free Margin) به زبان ساده یعنی مقدار پولی که بعد از باز کردن معاملات، هنوز در حساب‌تان باقی مانده است و می‌توانید با آن معامله جدیدی انجام دهید. وقتی وارد یک پوزیشن می‌شوید، بخشی از سرمایه‌تان به عنوان مارجین یا ضمانت بلوکه می‌شود. فری مارجین همان موجودی آزاد و قابل استفاده شماست که هنوز درگیر هیچ معامله‌ای نشده است. 

این عدد نقش مهمی در کنترل ریسک، جلوگیری از کال مارجین و مدیریت سرمایه دارد. دانستن این که چقدر فری مارجین دارید، مثل داشتن یک آینه شفاف است که وضعیت حساب معاملاتی‌تان را لحظه به لحظه نشان می‌دهد. در این مقاله به شما توضیح می‌دهیم فری مارجین چیست، چطور محاسبه می‌شود و چه اهمیتی برای معامله‌گران فارکس دارد.

فری مارجین در فارکس چیست؟

فری مارجین مقدار سرمایه‌ باقی مانده در حساب شما است و این موجودی آزاد را می‌توانید برای باز کردن پوزیشن‌های جدید استفاده کنید یا به عنوان حاشیه‌ای امن برای حفظ معاملات فعلی‌تان در برابر نوسانات بازار نگه دارید. وقتی یک معامله را باز می‌کنید، بخشی از موجودی حساب‌تان به عنوان مارجین (Margin) یا وثیقه بلوکه می‌شود. حالا اگر از موجودی کل حساب‌تان (Equity) مقدار مارجین استفاده ‌شده را کم کنیم، عدد باقی‌مانده همان فری مارجین است.

برای مثال فرض کنید ۱۰۰۰ دلار در حساب خود دارید و یک معامله باز کرده‌اید که برایش ۱۰۰ دلار مارجین نیاز است. اگر هیچ سود یا زیانی روی معامله فعلاً ثبت نشده باشد، فری مارجین شما ۹۰۰ دلار خواهد بود.

اگر Free Margin در فارکس به صفر یا نزدیک آن برسد، یعنی دیگر امکان باز کردن پوزیشن جدید ندارید. حتی اگر ضرر معاملات باز بیشتر شود، ممکن است به کال مارجین برسید و پوزیشن‌ها به طور خودکار بسته شوند. پس همیشه باید مراقب فری مارجین خود باشید. این عدد به شما نشان می‌دهد چقدر فضای امن برای معامله‌ دارید.

فری مارجین منفی چیست؟

فری مارجین منفی یعنی موجودی آزاد حساب شما کمتر از صفر شده است و دیگر هیچ فضای امنی برای نگهداری معاملات باز ندارید. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که ضررهای شناور معاملات شما از حد مشخصی فراتر بروند و اکوئیتی حساب کمتر از مارجین استفاده‌ شده شود.

اگر اکوئیتی شما کمتر از مارجین استفاده ‌شده شود، عدد فری مارجین منفی می‌شود. این وضعیت بسیار خطرناک است و معمولاً باعث فعال شدن «کال مارجین» می‌شود. اگر اقدامی انجام ندهید، مثل واریز وجه یا بستن بخشی از معاملات، بروکر به صورت خودکار شروع به بستن پوزیشن‌ها می‌کند تا از ضرر بیشتر جلوگیری کند.

به همین دلیل همیشه باید معاملات را با دقت باز کنید و بخشی از سرمایه را به صورت فری مارجین نگه دارید تا از سرمایه شما در برابر نوسانات بازار محافظت شود.

نحوه محاسبه فری مارجین در فارکس

محاسبه فری مارجین در فارکس بسیار ساده است اما نقش مهمی در مدیریت سرمایه دارد. برای محاسبه فری مارجین از فرمول زیر استفاده می‌کنیم:

فری مارجین = اکوئیتی – مارجین استفاده ‌شده

فرمول محاسبه اکوئیتی نیز به شرح زیر است:

اکوئیتی = بالانس + سود یا زیان شناور معاملات باز

مارجین استفاده ‌شده هم یعنی مقدار سرمایه‌ای که درگیر معاملات فعلی شده و به عنوان ضمانت توسط بروکر نگه داشته می‌شود.

اجازه دهید با یک مثال، فرایند و نحوه محاسبه مارجین آزاد را توضیح دهیم:

فرض کنید بالانس حساب شما ۱۰۰۰ دلار بوده و یک معامله باز دارید که فعلاً ۵۰ دلار در سود است. همچنین برای باز نگه داشتن این معامله ۲۰۰ دلار مارجین مصرف شده است. حالا اکوئیتی شما برابر است با:

اکوئیتی = ۱۰۰۰ + ۵۰ = ۱۰۵۰ دلار

فری مارجین نیز به صورت زیر محاسبه می‌شود:

فری مارجین = ۱۰۵۰ – ۲۰۰ = ۸۵۰ دلار

این یعنی ۸۵۰ دلار دیگر دارید که می‌توانید با آن معامله جدید باز کنید یا برای حفظ پوزیشن‌های فعلی‌تان از آن استفاده می‌شود. اگر این عدد خیلی پایین بیاید یا منفی شود، احتمال کال مارجین و بسته شدن خودکار معاملات بالا می‌رود. بنابراین، همیشه هنگام معامله حواستان به فری مارجین باشد.

مارجین آزاد در فارکس چه اهمیتی دارد؟

فری مارجین در فارکس یکی از حیاتی‌ترین بخش‌های حساب معاملاتی محسوب می‌شود. اگر بخواهید معاملات حرفه‌ای انجام دهید و از خطراتی مثل کال مارجین دور بمانید، باید فری مارجین را به خوبی بشناسید و همواره زیر نظر داشته باشید.

در ادامه توضیح می‌دهیم چرا فری مارجین تا این حد مهم است و چه نقشی در مدیریت سرمایه و حفظ معاملات شما دارد.

ابزار اصلی برای باز کردن معاملات جدید

برای اینکه بتوانید در فارکس پوزیشن جدیدی باز کنید، حتما باید فری مارجین کافی داشته باشید. هر معامله جدید نیاز به یک مارجین اولیه دارد. اگر فری مارجین شما کمتر از مارجین لازم باشد، امکان باز کردن معامله جدید وجود ندارد. بنابراین فری مارجین مستقیم بر قدرت مانور شما در بازار تأثیر می‌گذارد.

محافظ حساب در برابر نوسانات بازار

فری مارجین مثل سپر دفاعی حساب شماست. وقتی بازار نوسان دارد و معاملات فعلی وارد ضرر می‌شوند، این ضرر از اکوئیتی کم می‌شود و اگر فری مارجین کافی نداشته باشید، خیلی سریع وارد محدوده خطر می‌شوید.

اگر ضررها از حدی بیشتر شود و فری مارجین شما نزدیک به صفر برسد، بروکر اخطار کال مارجین (Margin Call) صادر می‌کند. در این حالت باید یا موجودی حسابتان را افزایش دهید یا بخشی از معاملات را ببندید. در غیر این‌صورت، بروکر ممکن است به صورت خودکار معاملات شما را ببندد تا از ضرر بیشتر جلوگیری کند.

ابزار مهم برای مدیریت ریسک

در بازار فارکس، فقط سود مهم نیست؛ نگهداری و حفظ سرمایه از هر چیزی مهم‌تر است. فری مارجین نقش مهمی در مدیریت ریسک دارد. وقتی بدانید چقدر فری مارجین دارید، بهتر می‌توانید اندازه معاملات را انتخاب کنید، حد ضرر بگذارید و پوزیشن‌های سنگین باز نکنید.

معامله‌گران حرفه‌ای همیشه بخشی از اکوئیتی را به صورت فری مارجین نگه می‌دارند و هیچ‌وقت همه موجودی را وارد معامله نمی‌کنند. چون می‌دانند اگر بازار خلاف جهت پیش برود، نیاز به فضای آزاد دارند تا از نوسانات جان سالم به در ببرند.

نحوه مدیریت Free Margin در فارکس

مدیریت فری مارجین در بازار فارکس یکی از کلیدی‌ترین مهارت‌هایی است که یک معامله ‌گر برای حفظ سرمایه و جلوگیری از ضررهای بزرگ باید یاد بگیرد. اگرچه بسیاری از معامله‌گران تازه‌کار تمرکز خود را فقط بر به دست آوردن سود می‌گذارند، اما معامله‌گران حرفه‌ای می‌دانند که رمز موفقیت در فارکس، کنترل ریسک و حفظ فری مارجین است.

در ادامه توضیح می‌دهیم چطور فری مارجین حساب معاملاتی‌تان را مدیریت کرده و از ورود به منطقه خطر جلوگیری کنید.

همیشه بخشی از حساب را آزاد نگه دارید

هیچ‌وقت همه موجودی حساب را وارد معامله نکنید. بهتر است حداقل ۳۰ تا ۵۰ درصد از اکوئیتی به صورت فری مارجین باقی بماند. این مقدار به شما کمک می‌کند که در زمان نوسانات شدید، حساب‌تان از محدوده امن خارج نشود و همچنان توان ادامه داشته باشید.

از اهرم منطقی استفاده کنید

هرچقدر اهرم یا لوریج شما بیشتر باشد، فری مارجین بیشتری خواهید داشت؛ اما این فضا همراه با ریسک بالاست، چون با حجم بزرگ‌تری وارد معامله می‌شوید. پیشنهاد می‌شود برای حساب‌های کوچک از اهرم‌های پایین‌تر مثل ۱:۵۰ یا ۱:۱۰۰ استفاده کنید تا هم مارجین زیادی مصرف نشود و هم نوسانات بازار ضربه سنگینی به حسابتان وارد نکند.

حجم معاملات را با دقت انتخاب کنید

اگر حجم پوزیشن‌ها خیلی بزرگ باشد، مارجین بیشتری مصرف می‌شود و فری مارجین سریع‌تر کاهش پیدا می‌کند. همیشه قبل از باز کردن معامله، حجم آن را بر اساس موجودی حساب و مدیریت ریسک انتخاب کنید. برای این کار می‌توانید از ماشین‌ حساب‌های مارجین استفاده کنید که در اکثر بروکرها وجود دارند.

از انجام چند معامله همزمان خودداری کنید

باز کردن معاملات متعدد و همزمان باعث قفل شدن مقدار زیادی از مارجین می‌شود و فری مارجین را کاهش می‌دهد. در این حالت کوچک‌ترین نوسان منفی در بازار ممکن است باعث فعال شدن کال مارجین شود. بهتر است به جای باز کردن چند معامله کوچک، یکی یا دو پوزیشن با تحلیل قوی باز کنید.

سود یا ضرر شناور را همیشه بررسی کنید

سود یا زیان معاملات باز مستقیم بر اکوئیتی و در نتیجه بر فری مارجین شما تأثیر دارد. اگر معاملات باز شما وارد ضرر شوند، فری مارجین کم می‌شود و فضای شما برای مانور دادن محدود خواهد شد. بنابراین همیشه میزان سود و زیان شناور را زیر نظر بگیرید و در صورت لزوم، بخشی از معاملات را ببندید تا حساب سبک‌تر شود.

از استاپ لاس استفاده کنید

یکی از اشتباهات معامله‌ گران تازه‌ کار، باز گذاشتن معاملات بدون تعیین حد ضرر است. بدون استاپ لاس، امکان دارد یک معامله وارد ضرر سنگین شود و فری مارجین را از بین ببرد. همیشه برای پوزیشن‌ها حد ضرر مشخص کنید تا کنترل بیشتری روی ضررها داشته باشید.

شارژ اضطراری حساب

اگر احساس می‌کنید در حال نزدیک شدن به کال مارجین هستید، می‌توانید حساب را به صورت موقت شارژ کنید تا فری مارجین افزایش پیدا کند. البته این راهکار باید آخرین گزینه باشد و فقط در شرایط خاص انجام شود، چون اضافه کردن سرمایه بدون اصلاح استراتژی ریسک، راه‌حل مطمئن و پایداری نیست.

فراموش نکنید فری مارجین نه‌تنها تعیین می‌کند چقدر قدرت خرید در بازار دارید، بلکه نشان‌دهنده سلامت مالی حساب معاملاتی‌تان هم هست. معامله‌گرانی که مدیریت فری مارجین را جدی نمی‌گیرند، خیلی زود با کال مارجین و بسته شدن خودکار پوزیشن‌ها، سرمایه خود را از دست می‌دهند.

اگر می‌خواهید در بازار فارکس بمانید و پیشرفت کنید، مدیریت درست فری مارجین را به عنوان یکی از اصول اصلی استراتژی‌ معاملاتی‌تان جدی بگیرید. مثل یک راننده حرفه‌ای که همیشه نگاهی به باک بنزینش دارد، شما هم همیشه چشم‌تان به فری مارجین باشد.

تفاوت مارجین لول، فری مارجین و کال مارجین چیست؟

علاوه بر فری مارجین، مارجین لول (Margin Level) و کال مارجین (Margin Call) نیز در بازار فارکس مفاهیمی مهم هستند. اگر به درستی تفاوت این سه مفهوم را ندانید، سرمایه‌تان به خطر می‌افتد. در ادامه هرکدام را به زبان ساده توضیح می‌دهیم و با جدولی تفاوت‌های آن‌ها را بررسی می‌کنیم.

• فری مارجین (Free Margin): مقدار سرمایه‌ای که بعد از باز کردن معاملات، هنوز آزاد و قابل استفاده است. با این موجودی می‌توانید معامله جدید باز کرده یا از آن به عنوان پشتوانه پوزیشن‌های فعلی استفاده کنید.
• مارجین لول (Margin Level): نسبت بین اکوئیتی حساب به مارجین استفاده‌ شده که به صورت درصد نمایش داده می‌شود. این مفهوم نشان می‌دهد وضعیت حساب شما چقدر امن یا در معرض خطر است.
• کال مارجین (Margin Call): هشداری است که وقتی مارجین لول به زیر عدد خاصی (مثلاً 100٪ یا 50٪) برسد، بروکر به شما می‌دهد. در این وضعیت، دیگر نمی‌توانید معامله جدید باز کنید و ممکن است معاملات فعلی به‌صورت خودکار بسته شوند.

در جدول زیر هر سه مفهوم را مقایسه می‌کنیم:

جمع بندی

فری مارجین در فارکس چیزی بیشتر از یک عدد ساده در حساب معاملاتی شماست. این عدد نشان می‌دهد چقدر فضای امن برای ادامه معاملات یا باز کردن پوزیشن‌های جدید در اختیار دارید. اگر فری مارجین‌تان زیاد باشد، یعنی کنترل خوبی روی حساب دارید. اگر این مقدار کم یا صفر شود، یعنی در آستانه‌ بحران هستید.

پس همیشه قبل از باز کردن هر معامله، مقدار فری مارجین را چک کنید، اهرم مناسب در نظر بگیرید، حجم معامله را مدیریت کنید و اجازه ندهید کل اکوئیتی‌تان درگیر یک یا چند پوزیشن شود. فراموش نکنید معامله گری در فارکس دوام می‌آورد که مدیریت سرمایه‌اش قوی‌تر از هیجان بازار باشد.